Türkolog, arkeolog, dilbilimci ve Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, 17 Kasım 2024 Pazar günü hayatını kaybetti.
Ünlü tarihçinin vefatı, yazarı olduğu Kaynak Yayınları'ndan yapılan bir açıklamayla duyuruldu.
Kaynak Yayınları'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye'nin aydınlanma mücadelesinin yorulmak ve yaşlanmak bilmeyen değerli bilim kadını, son Sümer Kraliçesi, değerli yazarımız Muazzez İlmiye Çığ'ı kaybettik. Ailesinin, okurlarının ve ülkemizin başı sağolsun" ifadeleri kullanıldı.
Sümer, Hitit ve Asur uygarlığının en önemli araştırmacılarından olan Muazzez İlmiye Çığ, on üç kitap ve birçok bilimsel makale yazdı.
Muazzez İlmiye Çığ kimdir?
Anne ve babası Türkiye'ye göç etmiş Kırım Tatarları olan Çığ, I. Dünya Savaşı'nın başlamasından birkaç hafta önce, 20 Haziran 1914'te Bursa'da doğdu.
1919'da, beş yaşındayken, Yunan Ordusu'nun İzmir işgali sırasında, öğretmen olan babası ailesini Çorum'a taşıdı. Çığ burada ilköğrenimini tamamladı ve Fransızca ile keman dersleri aldı. 1926'da Bursa Kız Muallim Mektebi'ne girdi ve 1931'de mezun oldu.
Atatürk'ün isteği ile 1935‘te Ankara Dil ve Tarih Üniversitesi Coğrafya Fakültesi Sümeroloji bölümüne girdi. 1940 yılında mezun olan Çığ, İstanbul Arkeoloji Müzesi‘ne tayin edildi. Burada, dünya için çok büyük önem taşıyan bir işe imza attı ve Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazışan çivi yazılı belgeler arşivini oluşturdu ve katalog haline getirdi. Philadelphia Üniversitesi Müzesi Tabletler Bölümü Başkanı Prof. Kramer ile yaptığı çalışmalar ile Sümer edebiyatına yeni konular kazandırıldı, eksik olanlar tamamlandı.
1940 yılında aynı okulda okuduğu Kemal Çığ ile evlendi. Aynı yıl ilk kızı Yülmen, 1947‘de ise ikinci kızı Esin dünyaya geldi.
1936'da Ankara Üniversitesi'nde Hititoloji bölümünde eğitimine başladı ve 1940'ta mezun oldu. İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde çalışmaya başlayan Çığ, Sümer, Asur ve Hitit uygarlıkları üzerine uzmanlaştı. Özellikle Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanmasında önemli katkılarda bulundu.
Muazzez İlmiye Çığ, aynı zamanda laiklik ve kadın hakları savunucusuydu. Çalışmaları ve yazılarıyla tanınan Çığ, birçok kitap ve makale yayımladı.
Muazzez İlmiye Çığ'ın en önemli eserlerinden biri, Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanması üzerine yaptığı çalışmalardır.
Özellikle "Sümerlilerde Tufan, Tufan Hikayeleri ve Nuh Tufanı" adlı kitabı büyük ilgi görmüştür. Bu eser, Sümer mitolojisi ve kültürü hakkında derinlemesine bilgi sunar ve Çığ'ın uzmanlık alanındaki önemli katkılarından biridir.
ESERLERİ:
Kur’an İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni (1995), Sümerli Ludingirra- Zaman Tüneliyle Yolculuk (1996), İbrahim Peygamber - Sümer Yazılarına ve Arkeolojik Buluntulara Göre (1997), İnanna’nın Aşkı / Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme (1998), Zaman Tüneliyle Sümer’e Yolculuk (1998), Hititler ve Hattuşa / İştar’ın Kaleminden(2000), Gılgameş / Tarihte İlk Kral Kahraman (2000), Ortadoğu Uygarlık Mirası (2002), Ortadoğu Uygarlık Mirası 2 (2003), Sümer Hayvan Masalları (2003), Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği (2004), Vatandaşlık Tepkilerim (2004), Atatürk Düşünüyor (2005), Sümerlilerde Tufan / Tufan’da Türkler (2008)